Kiedy nadwaga to już otyłość?
Granica między nadwagą a otyłością
Często używamy tych dwóch pojęć zamiennie, jednak nadwaga i otyłość to odrębne stany chorobowe, choć są ściśle ze sobą powiązane. Oba stany związane są z nadmierną masą ciała, jednak różnią się stopniem zaawansowania i związanymi z nimi ryzykiem dla zdrowia.
Co to jest BMI?
Aby określić, czy mamy do czynienia z nadwagą czy otyłością, najczęściej wykorzystuje się wskaźnik masy ciała (BMI). Oblicza się go, dzieląc masę ciała (w kilogramach) przez wzrost podniesiony do kwadratu (w metrach).
- BMI poniżej 18,5: niedowaga
- BMI od 18,5 do 24,9: prawidłowa masa ciała
- BMI od 25 do 29,9: nadwaga
- BMI od 30 wzwyż: otyłość
- 30,0–34,99 otyłość I stopnia
- 35,0–39,99 otyłość II stopnia
- ≥ 40,0 otyłość III stopnia
Otyłość – nie tylko liczba
Chociaż BMI jest przydatnym narzędziem, nie zawsze odzwierciedla rzeczywisty stan zdrowia. U osób bardzo muskularnych, np. kulturystów, BMI może wskazywać na otyłość, mimo że mają niewielką ilość tkanki tłuszczowej. Dlatego ważne jest również uwzględnienie innych czynników, takich jak:
- Obwód talii: Nadmierna ilość tłuszczu brzusznego wiąże się z większym ryzykiem chorób metabolicznych, nawet jeśli ogólny BMI mieści się w normie.
- Skład ciała: Oprócz tkanki tłuszczowej, nasz organizm składa się również z mięśni, kości i wody. Znajomość procentowej zawartości tkanki tłuszczowej pozwala dokładniej ocenić stopień otłuszczenia.

Skutki otyłości
Otyłość to poważna choroba przewlekła, która zwiększa ryzyko wielu innych schorzeń, takich jak:
- Choroby układu krążenia: nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, zawał serca, udar mózgu
- Cukrzyca typu 2
- Zaburzenia oddychania
- Choroby stawów
- Niektóre rodzaje nowotworów
- Choroby wątroby
- Zaburzenia hormonalne
- Problemy psychiczne: depresja, niskie poczucie własnej wartości
Kiedy skonsultować się z lekarzem?
Nie czekaj, aż problemy zdrowotne staną się poważne. Nawet jeśli masz wątpliwości co do swojej wagi lub zauważasz pierwsze objawy związane z nadmierną masą ciała, warto skonsultować się z lekarzem.
Kiedy warto zgłosić się na wizytę?
- Kiedy BMI przekroczy wartość 25: Chociaż BMI jest jedynie wskazówką, przekroczenie tej wartości powinno skłonić do konsultacji.
- Kiedy obwód talii jest zbyt duży: Szczególnie u mężczyzn obwód talii powyżej 102 cm, a u kobiet powyżej 88 cm świadczy o zwiększonym ryzyku chorób metabolicznych.
- Kiedy pojawiają się dolegliwości: Jeśli masz problemy z oddychaniem, bóle stawów, nadmierną potliwość, bezsenność lub wahania nastroju, które mogą być związane z nadwagą, koniecznie zgłoś się do lekarza.
- Kiedy masz trudności z utrzymaniem zdrowej wagi: Jeśli mimo prób zmiany stylu życia nie możesz schudnąć lub utrzymujesz zdrową wagę, ale masz trudności z jej utrzymaniem, warto zasięgnąć porady specjalisty.
- Kiedy masz obciążony wywiad rodzinny: Jeśli w Twojej rodzinie występują choroby związane z otyłością, takie jak cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze czy choroby serca, ryzyko ich wystąpienia u Ciebie jest większe.
Co podczas wizyty?
Podczas wizyty lekarz przeprowadzi dokładny wywiad, zbierze informacje na temat Twojego stylu życia, nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej. Zmierzy Twoje parametry życiowe, takie jak ciśnienie tętnicze oraz poziom cukru we krwi i cholesterol. Może również zlecić dodatkowe badania, np. badania hormonalne, aby wykluczyć inne przyczyny nadwagi.
Dlaczego warto skonsultować się z lekarzem?
- Dokładna diagnoza: Lekarz pomoże Ci określić przyczynę nadwagi i ocenić ryzyko powikłań.
- Indywidualny plan leczenia: Na podstawie diagnozy lekarz opracuje dla Ciebie indywidualny plan leczenia, który będzie uwzględniał Twoje potrzeby i możliwości.
- Wsparcie: Lekarz będzie Cię wspierał na każdym etapie leczenia, odpowiadając na Twoje pytania i rozwiewając wątpliwości.
- Zapobieganie chorobom: Wczesna diagnoza i leczenie otyłości pozwala zapobiec powikłaniom zdrowotnym i poprawić jakość życia.
Należy pamiętać, że im wcześniej rozpocznie się leczenie, tym większe masz szanse na osiągnięcie trwałych efektów.
Leczenie otyłości
Leczenie otyłości jest procesem długotrwałym i wymaga kompleksowego podejścia. Obejmuje ono:
- Zmiany stylu życia: zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna, ograniczenie stresu
- Farmakoterapię: leki wspomagające odchudzanie
- Leczenie operacyjne: w wybranych przypadkach wskazane są zabiegi z zakresu chirurgii bariatrycznej
Pamiętaj, że otyłość to choroba, która wymaga profesjonalnej pomocy. Nie czekaj, aż sytuacja się pogorszy. Skontaktuj się niezwłocznie z lekarzem!