Dieta kopenhaska, znana również jako dieta trzynastodniowa lub duńska, to bardzo restrykcyjny model żywieniowy, który obiecuje szybką utratę wagi w krótkim czasie. Charakteryzuje się bardzo niską kalorycznością, zwykle w granicach 400-800 kcal dziennie, i trwa dokładnie 13 dni.
Główne zasady diety kopenhaskiej:
- Czas trwania: Ściśle określony na 13 dni, bez możliwości przedłużania lub skracania.
- Niska kaloryczność: Dzienny jadłospis dostarcza jedynie 400-800 kcal.
- Trzy posiłki dziennie: Śniadanie, obiad i kolacja spożywane o określonych porach (śniadanie 8:00-9:00, obiad 12:00-14:00, kolacja do 18:00). Podjadanie między posiłkami jest zabronione.
- Ścisły jadłospis: Należy przestrzegać konkretnego menu na każdy z 13 dni. Jakiekolwiek odstępstwa, zamiany posiłków między dniami czy dodawanie innych produktów są niedozwolone i skutkują przerwaniem diety. Dopuszczalne są niewielkie, 30-minutowe przesunięcia w godzinach śniadania i obiadu oraz zamiana obiadu i kolacji w ramach jednego dnia . Zabrania się zmian kolejności dni.
- Ograniczenie węglowodanów i tłuszczów: Dieta bazuje głównie na chudym białku (jajka, chude mięso, ryby), niektórych warzywach (szpinak, sałata, pomidory, marchew) i owocach (jabłka, grejpfruty).
- Zakazane produkty: Alkohol, słodycze, pieczywo (z wyjątkiem pojedynczych grzanek w określonych dniach), produkty zbożowe, tłuste mięsa i wędliny, przetworzona żywność, słodzone napoje.
- Płyny: Zaleca się picie minimum 2 litrów wody dziennie oraz czarnej kawy (zazwyczaj z jedną kostką cukru). Inne napoje są zazwyczaj zakazane.
- Suplementacja: Czasami zaleca się stosowanie preparatów witaminowych ze względu na niską wartość odżywczą diety.
- Powtórzenie diety: Możliwe jest dopiero po upływie co najmniej 2 lat.
Jadłospis:
- Dzień 1.
- Dzień 2.
- Śniadanie: 1 kubek czarnej kawy z jedną kostką cukru
- Obiad: 200 g befsztyku wołowego, 5 liści sałaty z 1 łyżką oliwy z dodatkiem soku z cytryny, 1 surowy owoc (do wyboru jabłko, ananas, grejpfrut)
- Kolacja: 100 g chudej szynki, np. drobiowej, 2/3 szklanki jogurtu naturalnego
- Dzień 3.
- Śniadanie: 1 kubek czarnej kawy z jedną kostką cukru, 1 mała kromka pieczywa
- Obiad: szklanka gotowanego szpinaku, 1 pomidor, 1 mały surowy owoc
- Kolacja: 2 jajka na twardo, 100 g chudej szynki (np. drobiowej), 5 liści sałaty z 1 łyżką oliwy z dodatkiem soku z cytryny
- Dzień 4.
- Śniadanie: 1 kubek czarnej kawy z jedną kostką cukru
- Obiad: 1 jajko na twardo, 1 duża marchewka, 100–150 g naturalnego serka wiejskiego
- Kolacja: pół szklanki kompotu z owoców (kompot bez dodatku cukru, owoce można zjeść), 2/3 szklanki jogurtu naturalnego
- Dzień 5. (dzień bez kawy)
- Śniadanie: 1 duża starta marchewka z sokiem z cytryny
- Obiad: 300 g chudej gotowanej lub smażonej bez tłuszczu ryby (dorsz, pstrąg lub sola) skropionej sokiem z cytryny
- Kolacja: 200 g befsztyku wołowego, 5 liści sałaty, 40 g gotowanego brokuła
- Dzień 6.
- Śniadanie: 1 kubek czarnej kawy z jedną kostką cukru, 1 mała kromka pieczywa
- Obiad: 1 duszona pierś bez skóry, 5 liści sałaty z 1 łyżką oliwy z oliwek z dodatkiem soku z cytryny
- Kolacja: 2 jajka na twardo, 1 duża starta marchewka
- Dzień 7.
- Śniadanie: 1 kubek herbaty (najlepiej zielonej) bez dodatku cukru
- Obiad: 150 g piersi z kurczaka grilowanej lub z piekarnika, 1 świeży owoc
- Kolacja: nic
- Dzień 8.
- Dzień 9.
- Tak jak dzień 2.
- Śniadanie: 1 kubek czarnej kawy z jedną kostką cukru
- Obiad: 200 g befsztyku wołowego, 5 liści sałaty z 1 łyżką oliwy z dodatkiem soku z cytryny, 1 surowy owoc (do wyboru jabłko, ananas, grejpfrut)
- Kolacja: 100 g chudej szynki, np. drobiowej, 2/3 szklanki jogurtu naturalnego
- Tak jak dzień 2.
- Dzień 10.
- Tak jak dzień 3.
- Śniadanie: 1 kubek czarnej kawy z jedną kostką cukru, 1 mała kromka pieczywa
- Obiad: szklanka gotowanego szpinaku, 1 pomidor, 1 mały surowy owoc
- Kolacja: 2 jajka na twardo, 100 g chudej szynki (np. drobiowej), 5 liści sałaty z 1 łyżką oliwy z dodatkiem soku z cytryny
- Tak jak dzień 3.
- Dzień 11.
- Tak jak dzień 4.
- Śniadanie: 1 kubek czarnej kawy z jedną kostką cukru
- Obiad: 1 jajko na twardo, 1 duża marchewka, 100–150 g naturalnego serka wiejskiego
- Kolacja: pół szklanki kompotu z owoców (kompot bez dodatku cukru, owoce można zjeść), 2/3 szklanki jogurtu naturalnego
- Tak jak dzień 4.
- Dzień 12.
- Tak jak dzień 5.
- Śniadanie: 1 duża starta marchewka z sokiem z cytryny
- Obiad: 300 g chudej gotowanej lub smażonej bez tłuszczu ryby (dorsz, pstrąg lub sola) skropionej sokiem z cytryny
- Kolacja: 200 g befsztyku wołowego, 5 liści sałaty, 40 g gotowanego brokuła
- Tak jak dzień 5.
- Dzień 13.
- Tak jak dzień 6.
- Śniadanie: 1 kubek czarnej kawy z jedną kostką cukru, 1 mała kromka pieczywa
- Obiad: 1 duszona pierś bez skóry, 5 liści sałaty z 1 łyżką oliwy z oliwek z dodatkiem soku z cytryny
- Kolacja: 2 jajka na twardo, 1 duża starta marchewka
- Tak jak dzień 6.
Efekty diety kopenhaskiej:
Najbardziej oczekiwanym efektem jest szybka utrata wagi, która według różnych źródeł może wynosić od 5 do 15 kg w ciągu 13 dni. Jednakże, utrata ta często wynika z utraty wody i masy mięśniowej, a nie tylko tkanki tłuszczowej.
Ważne uwagi i ostrzeżenia:
- Dieta kopenhaska jest uważana za bardzo restrykcyjną i niezbilansowaną. Dostarcza znacznie mniej kalorii i składników odżywczych niż jest zalecane dla zdrowego funkcjonowania organizmu.
- Może prowadzić do wielu negatywnych skutków ubocznych, takich jak osłabienie, zmęczenie, bóle głowy, rozdrażnienie, zaparcia, niedobory witamin i minerałów, spowolnienie metabolizmu, a w skrajnych przypadkach nawet do omdleń i zaburzeń elektrolitowych.
- Istnieje wysokie ryzyko efektu jo-jo po zakończeniu diety.
- Nie uczy zdrowych nawyków żywieniowych i może zaburzać relacje z jedzeniem.
- Nie jest zalecana przez dietetyków i specjalistów ds. żywienia. Ze względu na jej restrykcyjny charakter i potencjalne negatywne skutki zdrowotne, przed podjęciem jakiejkolwiek diety, a w szczególności tak ekstremalnej, zaleca się konsultację z lekarzem lub dietetykiem.
Podsumowując, dieta kopenhaska jest krótkotrwałą, bardzo niskokaloryczną i restrykcyjną dietą, która może prowadzić do szybkiej utraty wagi, ale wiąże się z licznymi ryzykami zdrowotnymi i zazwyczaj nie przynosi trwałych efektów. Środowisko medyczne i dietetyczne przestrzega przed tą dietą, uznając ją za niebezpieczną.